İSG' DE RİSK DEĞERLENDİRESİ

Risk Değerlendirme; 

İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları, kapsar.

Mevzuat

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği hayatımıza 29.12.2012 yılında 28512 sayılı Resmi gazete ile girmiştir. Aslında bir çoğumuzun aşina olduğu bir konu başlığı olsa da İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında belirli çerçeveler dahilinde uygulamaya alınması gereklidir.

Peki, ilgili analizin yapımında nelere dikkat edilmeli? Raporlama hangi formatta olmalı? Analiz ekibinin içerisine kimler dahil olmalı?

İlgili analiz kapsamında bilinmesi gereken en önemli hususlardan biri ‘ Tehlike’ ve ‘Risk ‘ kavramlarının bilinmesidir.

Tehlike; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini, ifade eder.

Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini, ifade eder.

Risk Değerlendirme Ekibi Kimlerden Oluşur?

Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.

1.       İşveren veya işveren vekili.

2.       İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri. (Uzman yahut hekim hizmeti alma zorunluluğunuz yok ise, danışmanlık hizmeti ile destek alabilirsiniz.)

3.       İşyerindeki çalışan temsilcileri.

4.       İşyerindeki destek elemanları.

5.       İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.

Tehlikeler Nasıl Tanımlanır?

Tehlikeler tanımlanırken çalışma ortamı, çalışanlar ve işyerine ilişkin ilgisine göre asgari olarak aşağıda belirtilen bilgiler toplanır;

1.       İşyeri Bina ve Eklentileri,

2.       İşyerinde yürütülen faaliyetler ile iş ve işlemler.

3.       Üretim süreç ve teknikleri.

4.       İş ekipmanları.

5.       Kullanılan maddeler.

6.       Artık ve atıklarla ilgili işlemler.

7.       Organizasyon ve hiyerarşik yapı, görev, yetki ve sorumluluklar.

8.       Çalışanların tecrübe ve düşünceleri.

9.       İşe başlamadan önce ilgili mevzuat gereği alınacak çalışma izin belgeleri.

10.   Çalışanların eğitim, yaş, cinsiyet ve benzeri özellikleri ile sağlık gözetimi kayıtları.

11.   Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu.

·         İşyerinin teftiş sonuçları.

·         Meslek hastalığı kayıtları.

·         İş kazası kayıtları.

12.   İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan olaylara ilişkin kayıtlar.

13.   Ramak kala olay kayıtları.

14.   Malzeme güvenlik bilgi formları.

15.   Ortam ve kişisel maruziyet düzeyi ölçüm sonuçları.

16.   Varsa daha önce yapılmış risk değerlendirmesi çalışmaları.

17.   Acil durum planları.

Sağlık ve güvenlik planı ve patlamadan korunma dokümanı gibi belirli işyerlerinde hazırlanması gereken dokümanlar.

 Dokümante Ederken Nelere Dikkat Edilmeli

Risk değerlendirmesi asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde dokümante edilir.

1.       İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.

2.       Gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları ile bunlardan iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi olanların Bakanlıkça verilmiş belge bilgileri.

3.       Gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi.

4.       Risk değerlendirmesi işyerindeki farklı bölümler için ayrı ayrı yapılmışsa her birinin adı.

5.       Belirlenen tehlike kaynakları ile tehlikeler.

6.       Tespit edilen riskler.

7.       Risk analizinde kullanılan yöntem veya yöntemler.

8.       Tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırasını da içeren analiz sonuçları.

9.       Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasında tespit edilen risk seviyesi.

10.   Risk değerlendirmesi dokümanının sayfaları numaralandırılarak; gerçekleştiren kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır.

Risk değerlendirmesi dokümanı elektronik ve benzeri ortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir.

Ne Zaman Yenileme Yapılmalıdır?

Yapılmış olan Risk Değerlendirmesi işletme tehlike sınıfına göre;

1.       Az Tehlikeli işletmelerde 6 yılda bir

2.       Tehlikeli işletmelerde 4 yılda bir

3.       Çok Tehlikeli işletmelerde 2 yılda bir yenilenmelidir.

Harici olarak aşağıda belirtilen durumlarda ortaya çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması göz önünde bulundurularak risk değerlendirmesi tamamen veya kısmen yenilenir.

1.       İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.

2.       İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.

3.       Üretim yönteminde değişiklikler olması.

4.       İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.

5.       Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.

6.       Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.

İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması